Hoe nieuw is de Spreidingswet en wat zijn de consequenties voor het werken bij de gemeente?

Allerlei partijen maken zich druk over de z.g. Spreidingswet, maar hoe nieuw is dat eigenlijk en waarom is die in werking gesteld?
De Spreidingswet is de korte naam, maar heet officieel de Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen. Deze is per 1 februari ingegaan. Het is inderdaad een nieuwe gemeentelijke taak voor alle gemeenten in Nederland. Wij verwachten daarom dat, nadat de accommodaties zijn ingericht, er bij gemeenten nog meer medewerkers nodig zullen zijn op het gebied van asielopvang en inburgering.

Per gemeente heeft het Rijk een taakstelling bepaald, afhankelijk van de grootte van de gemeente. Dit is onder meer gedaan om het aanmeldcentrum in Ter Apel te ontlasten want geef toe, dat kon echt niet meer met al die mensen die in de buitenlucht of op stoelen moesten slapen in afwachting van hun inschrijving.
Overigens zijn er ook aanmeldcentra op Schiphol, in Den Bosch en Zevenaar. Het zou mooi zijn als vluchtelingen zich kunnen aanmelden in alle gemeenten, maar zover is het helaas nog niet. Maar hoe nieuw is het idee van die Spreidingswet nu eigenlijk?

Eind 2015 kwamen er grote groepen vooral Syrische vluchtelingen naar Nederland vanwege de burgeroorlog die daar toen begon. Verschillende gemeenten hebben toen heel snel opvangplekken ingericht in de vorm van vluchtelingenkampen. Zoals Zaanstad, Nijmegen, Amsterdam, Boekel en nog veel meer. Zij vonden het de gewoonste zaak van de wereld om daarmee humanitaire hulp te verlenen. Er waren inwoners die protesteerden, maar nog veel meer inwoners hebben als vrijwilligers hun hulp aangeboden.

Anne heeft dat ook zo ervaren in Zaanstad, waar zij zelf als vrijwilliger heeft meegeholpen. Daar bleef het tentenkamp van de Dam tot Damloop staan. Ertegenover stond de Noorderkerk die direct de deuren open zette en dagelijks de vluchtelingen voorzag van warmte, vrijetijdsbesteding, Nederlandse les of gewoon een praatje voor de gezelligheid. Zij haalden de vluchtelingen op die waren ondergebracht in de gevangenisboot in het Noordzeekanaal.
Er waren ook vluchtelingen ondergebracht op het Hembrugterrein in een evenementenhal die was omgebouwd tot slaapplaatsen en waar de kok dagelijks een verse warme maaltijd bereidde. Daarnaast werd een locatie ingericht voor activiteiten en waar vrijwilligers van tijd tot tijd een kledingmarkt inrichtten.
Voortvloeiend daaruit zijn inmiddels 5 locaties in Zaanstad beschikbaar waar vluchtelingen activiteiten doen en Nederlandse lessen volgen. Waar de vluchtelingen die eerder kwamen inmiddels meehelpen als vrijwilliger!

In 2015 fungeerden gemeenten niet als aanmeldcentrum, daarvoor moest iedereen nog wel naar Ter Apel, Schiphol, Den Bosch en Zevenaar. Doordat iedereen verspreid was, kon dat wel meer gedoseerd plaatsvinden. Het is dan ook een goede zaak dat de vluchtelingen voor de opvang weer worden verspreid over opvangaccommodaties in de Nederlandse gemeenten.

Wat ik nog even wil ontkrachten is de angst dat de vluchtelingen als gevolg van de Spreidingswet reguliere woningen onttrekken aan de woningmarkt. Dat is niet zo. De opvangaccommodaties zullen groepsaccommodaties zijn. Pas als vluchtelingen statushouder worden, dan hebben ze recht op een woning die daartoe gereserveerd wordt. Stel je trouwens niet voor dat dat prachtige woningen zijn, meestal zijn het uitgewoonde corporatiewoningen of appartementen die jij en ik niet zouden willen. Ze moeten die zelf helemaal opknappen.

Wil je hier mee over weten? Schrijf je in voor de opleiding Consulent Asielopvang en Inburgering of de Jaaropleiding Consulent Werk en Inkomen, Asielopvang en Inburgering!